خطر سیستیت نه تنها در دردناک بودن علائم نهفته است - عدم درمان مناسب مملو از عوارض است، به ویژه در زنان؛ انتخاب و استفاده نادرست از داروها می تواند منجر به عواقب تهدید کننده زندگی شود.
علل و پاتوژنز
یک عامل مستعد کننده در ایجاد سیستیت در زنان، ویژگی های ساختار آناتومیک دستگاه ادراری آنها است - یک مجرای ادرار کوتاه و گسترده، که امکان دسترسی به نفوذ بدون مانع میکروب ها را فراهم می کند. منافذ مقعد و واژن که در نزدیکی مجرای ادرار قرار دارند، خطر عفونت را افزایش می دهند.
یکی دیگر از ویژگی های فیزیولوژیکی که بر رشد مکرر آسیب شناسی در زنان تأثیر می گذارد، حجم مثانه بزرگتر از مردان است که به آنها اجازه می دهد تا میل به توالت رفتن را برای مدت طولانی تحمل کنند. رکود دوره ای ادرار باعث تداوم و تکثیر عفونت در حفره اندام می شود.
توسعه فرآیند التهابی با پوشیدن لباس زیر تنگ یا مصنوعی، ایجاد اثر قمقمه، و همچنین عدم رعایت بهداشت شخصی شخصی و عدم تبعیض در رابطه جنسی تسهیل می شود.
میکروب ها از مسیر صعودی (از طریق مجرای ادرار) یا نزولی (از طریق حالب ها از کلیه ها) وارد مثانه می شوند. عفونت با جریان لنفاوی از اندام های لگن امکان پذیر است. نادرتر، اما محتمل‌تر، مسیر هماتوژن عفونت از کانون‌های دور التهاب - نازوفارنکس، حفره‌های دندانی پوسیدگی است.
شایع ترین عامل بیماری E. coli یا استرپتوکوک است، کمتر - ویروس ها، قارچ های مخمر مانند یا عفونت های مقاربتی: گونوکوک، تریکوموناس.
به طور معمول، غشای مخاطی مثانه توسط گلیکوکالیکس، یک ماده محافظ که تحت تأثیر هورمون های جنسی زنانه تولید می شود، از عفونت محافظت می شود. حفره یک اندام سالم غیر استریل است - سلول های تک میکرو فلور بیماری زا ممکن است در آن وجود داشته باشد، اما رشد فعال میکروب ها توسط نیروهای ایمنی بدن مسدود می شود. علاوه بر این، عفونت با جریان دوره ای ادرار از بین می رود.
انگیزه ایجاد سیستیت حاد می تواند:
- کاهش ایمنی در نتیجه هیپوترمی، ARVI، فشار بیش از حد عصبی، استرس، خستگی فیزیکی؛
- آلرژی به برخی داروها؛
- پیلونفریت، سنگ کلیه، همراه با اختلال در خروج ادرار.
- دیابت؛
- مراحل پایانی بارداری؛
- یائسگی، حالت عدم تعادل هورمون های جنسی زنانه.
سیستیت می تواند در اشکال حاد و مزمن رخ دهد. مورد دوم نتیجه درمان نادرست، اختلال عملکرد کلیوی مداوم و بیماری های سیستمیک مرتبط با عدم تعادل هورمونی است.
توسعه سیستیت حاد
این بیماری همیشه به طور ناگهانی شروع می شود، اغلب در شب یا صبح روز بعد پس از خیس شدن پا، خیس شدن در باران یا نشستن روی چیزی سرد. علائم واضح و دردناک هستند، غیرممکن است که متوجه آنها نشوید:
- درد آزاردهنده در قسمت تحتانی شکم بالای ناحیه شرمگاهی که به ناحیه لومبوساکرال تابش می کند.
- شب ادراری - میل به ادرار کردن هر 10-15 دقیقه؛
- دیزوری - احساس پر بودن مداوم مثانه؛
- خروجی ادرار کم، مشکل، قطره قطره، همراه با درد حاد برش، سوزش، خارش است.
- رنگ کدر است، با پوسته پوسته، ممکن است ترکیباتی از چرک یا خون وجود داشته باشد.
- ضعف، ضعف، سردرد، تب، تب با درجه پایین یا درجه حرارت بالا.
روند التهابی اغلب مجرای ادرار را تحت تاثیر قرار می دهد و در نتیجه اورتریت ایجاد می شود که در آن درد و خارش تشدید می شود.
در چنین شرایطی نمی توان از عملکرد صحبت کرد. بهترین کار این است که بلافاصله با پزشک مشورت کنید.
درمان شروع شده در اولین ساعات بیماری، شانس خلاص شدن از سیستیت را در مدت کوتاهی برای همیشه افزایش می دهد.
تشخیص
برای درمان سیستیت، باید با یک متخصص اورولوژی، متخصص زنان یا متخصص بیماری های عفونی مشورت کنید.
تعدادی آزمایش باید انجام شود:
- تجزیه و تحلیل کلی ادرار؛
- بررسی میکروسکوپی ادرار؛
- کشت باکتری برای تعیین حساسیت پاتوژن به آنتی بیوتیک ها؛
- سونوگرافی مثانه برای اطمینان از عدم ایجاد تغییر در لایه های زیر مخاطی و عضلانی مثانه، پولیپ ها، کیست ها ضروری است.
سیستیت با سطح بالای لکوسیت - لکوسیتوری بیش از 2000 در میلی لیتر نشان داده می شود.
بر اساس محتوای گلبول های قرمز خون و تشکیلات استوانه ای در ادرار، می توان مشکلات و عوامل مرتبط با ایجاد سیستیت را شناسایی کرد: آسیب کلیوی تروماتیک، سنگ کلیه، گلومرولونفریت حاد و مزمن، نفروپاتی ها، آبسه های چرکی، ضایعات سمی سیستم ادراری، وجود ویروس ها.
علاوه بر این، معاینه زنان ضروری است - تجزیه و تحلیل یک اسمیر واژن برای وجود عفونت های مقاربتی و میکرو فلور بیماری زا.
چنین تاریخچه دقیقی به شناسایی قابل اعتماد عامل ایجاد کننده التهاب و میزان آسیب به بافت اندام کمک می کند.
درمان با آنتی بیوتیک
برای درمان سیستیت عفونی حاد که بار عارضه ای ندارد، یک دوره آنتی بیوتیک به مدت 2 تا 7 روز تجویز می شود. داروهای تتراسایکلین بر پایه اسید کلاوولانیک از گروه پنی سیلین ها و فلوروکینولون ها استفاده می شود.
انتخاب دارو توسط پزشک بر اساس نتایج تست های حساسیت پاتوژن انجام می شود. استفاده خود به خود از داروها فقط می تواند علائم را سرکوب کند و به ایجاد یک روند التهابی کند کمک کند. مقاومت توسعه یافته میکروب ها درمان بیشتر را پیچیده می کند و دامنه داروهای مؤثر را محدود می کند.
شما نمی توانید به طور مستقل دوره تجویز شده مصرف آنتی بیوتیک ها را تمدید کنید - به دلیل سرکوب میکرو فلور داخلی طبیعی بدن، خطر ایجاد دیس باکتریوز و حالت های نقص ایمنی وجود خواهد داشت.
علاوه بر آنتی بیوتیک ها، هنگام درمان سیستیت در زنان، ضد اسپاسم، مسکن ها و داروهای گیاهی در قرص ها و سایر اشکال دارویی برای تسکین علائم تجویز می شود.
داروهای گیاهی و مکمل های غذایی
مجتمع های مبتنی بر مواد خام گیاهی غیر سمی هستند، دارای اثرات ضد التهابی، ادرار آور، کلرتیک، ضد میکروبی هستند، کار آنتی بیوتیک ها را بدون برهم زدن تعادل میکرو فلورا افزایش می دهند. آنها را می توان برای مدت طولانی مصرف کرد - از 2 هفته تا 1 ماه در طول درمان سیستیت حاد و مزمن. انتخاب وجوه بسیار گسترده است:
- قرص های حاوی عصاره زغال اخته - یک آنتی بیوتیک طبیعی و دیورتیک شناخته شده است. زغال اخته دارای اثر قابض و ضد التهابی است و از بین بردن عفونت از طریق ادرار را تسریع می کند.
- کپسول هایی که حاوی اسید اسکوربیک، کرن بری، خرس و دم اسب هستند برای پیشگیری و درمان سیستیت به عنوان بخشی از درمان پیچیده در نظر گرفته شده اند.
- داروی گیاهی سیستیت بر اساس گیاهان دارویی. موجود به شکل محلول ها و دراژه ها، حاوی سنتوری، گیاه لوواژ، رزماری؛
- مجموعه طبیعی مبتنی بر روغن های پرتقال، کاج، مریم گلی و سایر گیاهان. به شکل خمیر سبز غلیظ موجود است. قبل از مصرف، مقدار کمی از محصول باید در آب گرم حل شود.
- محصول تولید شده به شکل قرص حاوی عصاره رازک، نعناع، پونه کوهی و روغن صنوبر است.
- دارویی که برای درمان سنگ کلیه و پیشگیری از عفونت مثانه در نظر گرفته شده است. حاوی چای کلیه، برگ کرم ابریشم مجعد، پاپایا، فلفل مکعبی است. موجود در کپسول و قرص. این محصول علاوه بر اثر ادرارآور بارز خود، روند التهابی در مجاری ادراری را متوقف می‌کند، نفوذپذیری آن را بهبود می‌بخشد، شن و ماسه را از بین می‌برد و سنگ‌های کوچک کلیه را حل می‌کند و به عنوان ضد اسپاسم و ضد درد عمل می‌کند.
ضد اسپاسم
برای تسکین درد، شل کردن عضلات صاف مثانه و تسهیل دفع ادرار، ضد اسپاسم میوتروپیک تجویز می شود. این داروها علائم شدید را تسکین می دهند، درد و ناراحتی ناشی از انقباض فیبرهای عضلانی را کاهش می دهند.
یک دوز منفرد نباید بیش از 2-3 قرص باشد. مصرف بیش از حد می تواند باعث سرگیجه، خواب آلودگی و کاهش فشار خون شود. فراموش نکنید که یک ضد اسپاسم تنها تسکین موقتی می دهد، اما بیماری را درمان نمی کند.
داروهای ضد درد
درد شدید همراه با تب، تب و ضعف دلیل تجویز داروهایی از گروه مشتقات اسید پروپیونیک است. داروهای مورد استفاده دارای اثر ضد التهابی و ضد درد عمومی هستند. عوارض جانبی نادر اما ممکن است، بنابراین حتماً قبل از استفاده از داروها، ایمنی آنها را با مشورت با پزشک خود بررسی کنید. موارد منع مصرف فرآورده های حاوی مشتقات اسید پروپیونیک شامل نارسایی شدید کلیه و کبد، بارداری و اوایل کودکی زیر 6 سال است.
پروبیوتیک ها
برای جلوگیری از دیس باکتریوز و اختلالات دستگاه گوارش هنگام مصرف آنتی بیوتیک ها، از داروهای حاوی مجتمع های طبیعی لاکتوباسیل ها و بیفیدوباکتری ها - پروبیوتیک ها - استفاده می شود. محصولات خود را به عنوان محافظت و بازیابی میکرو فلور اندام تناسلی زنان، تقویت ایمنی موضعی و کاهش عواقب نامطلوب درمان آنتی بیوتیکی ثابت کرده اند. موارد منع مصرف کمی برای مصرف پروبیوتیک ها وجود دارد - حساسیت به اجزای دارو یا واکنش آلرژیک.
برای سیستیت حاد بدون عارضه، درمان با گرمای خشک و مرطوب موثر است. حمام بخار گرم و سیتز با جوشانده مخمر یا بومادران مفید است: برای حمام بخار، جوشانده گیاهی داغ را در لگن می ریزند. شما باید روی بخار ساطع شده چمباتمه بزنید و 10 تا 15 دقیقه بنشینید. بخار باید گرم باشد، اما جوش نزند. برای حمام سیتز، جوشانده گیاهان دارویی به آب با دمای حدود 45 درجه سانتیگراد اضافه می شود.
در حالت استراحت، می توانید یک پد گرم کننده گرم را به قسمت پایین شکم - در محل مثانه اعمال کنید.
روش های حرارتی تبادل بین بافتی را تحریک می کنند و اثر آرام بخش، ضد درد و ضد اسپاسم دارند.
گرم کردن فقط در صورت عدم وجود فرآیندهای التهابی در اندام های تناسلی مجاز است، در غیر این صورت چنین درمانی ممکن است آسیب بیشتری ایجاد کند.
درمان های اضافی
از تکنیک های ماساژ مثانه می توان به عنوان یک درمان اضافی استفاده کرد.
- در حالت درازکش به پشت، زانوهای خود را کمی خم کنید (می توانید یک تکیه گاه یا بالش زیر کمر خود قرار دهید).
- نوک انگشتان هر دو دست را ۲ تا ۳ انگشت زیر ناف روی شکم قرار دهید.
- با بازدم، دیواره شکم را به آرامی و عمیق فشار دهید تا زمانی که درد خفیفی در داخل احساس کنید، پس از چند ثانیه دستان خود را رها کرده و دوباره روی شکم فشار دهید. 5 یا 6 تکرار انجام دهید.
این حرکات با هدف از بین بردن تاخیر ادرار، احتقان و تسریع گردش خون در ناحیه مثانه انجام می شود. اگر ماساژ به درستی انجام شود، پس از اتمام آن میل شدیدی برای بازدید از توالت وجود خواهد داشت.
در طول درمان سیستیت، برای شستشوی مثانه باید بیش از حد معمول مایعات بنوشید. علاوه بر آب آشامیدنی تمیز، نوشیدن آب معدنی کمی قلیایی بدون گاز، نوشیدنی های میوه ای ساخته شده از زغال اخته، توت سیاه و قرمز، گیلاس، خولان دریایی و سایر انواع توت ها مفید است. نوشیدنی های اسیدی اثر ضد میکروبی دارند، از ماندگاری عفونت بر روی دیواره های اندام جلوگیری می کنند و خروج محصولات التهابی از حفره مثانه را تسریع می کنند.
جوشانده و دم کرده دانه ها و سبزی های شوید، بابونه، جعفری، برگ زغال اخته و ارزن اثر ادرارآور و ضد التهابی بالایی دارد. برای تهیه آنها، 2 قاشق غذاخوری از مواد خام خرد شده را در 1 لیتر آب جوش ریخته و به مدت 15 دقیقه در حمام آب بجوشانید و حدود یک ساعت بگذارید. مایع به دقت فیلتر شده و به صورت گرم، 1 لیوان 3 بار در روز مصرف می شود.
نوشیدنی های ادرار آور باید با احتیاط در موارد عملکرد ناکافی کلیه، تمایل به فشار خون بالا یا افت فشار خون استفاده شود.
در طول درمان سیستیت، لازم است چاشنی های گرم، غذاهای شور و شور، شیرینی ها، نوشیدنی های شیرین گازدار، قهوه غلیظ و الکل از رژیم غذایی حذف شوند. این محصولات با عملکرد دفعی کلیه ها تداخل می کنند، باعث تجمع اسید اوریک می شوند و مجاری ادراری را تحریک می کنند.
سیستیت مزمن
شروع نابهنگام یا درمان نادرست و بی دقت سیستیت حاد منجر به شکل مزمن پیشرفته با عودهای دوره ای می شود. سیستیت مزمن یک بیماری طولانی مدت است. دوره های بهبودی یا یک روند التهابی کند، که طی آن بیماری عملاً خود را احساس نمی کند، با تشدید شدید علائم متناوب می شود.
خطر سیستیت مزمن نه تنها در ناراحتی و درد شدیدی است که در حین تشدید ایجاد می شود. کانون التهابی که برای مدت طولانی در مثانه وجود دارد، لایه های عمیق اندام را تحت تاثیر قرار می دهد و به شکل گیری اشکال مورفولوژیکی غیرقابل درمان بیماری کمک می کند: سیستیت بینابینی، کیستیک، هموراژیک، سیستیت گانگرنی، رشد پولیپ. فرآیند التهاب نه تنها غشای مخاطی، بلکه لایه زیر مخاطی، بافت عضلانی و سیستم گردش خون اندام را نیز درگیر می کند. به تدریج، نواحی آسیب دیده با بافت اسکار خشن جایگزین می شوند، اندام خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد و به درستی با عملکردهای خود مقابله نمی کند.
علاوه بر این، روند التهابی می تواند به اندام های مجاور گسترش یابد و باعث ایجاد پاراسیستیت - آسیب به بافت اطراف وزیکال، پیلونفریت شود. گسترش تدریجی عفونت می تواند باعث ایجاد آدنکسیت، چسبندگی لوله های فالوپ و ناباروری بعدی شود.
در زنان باردار، تشدید روند مزمن اجتناب ناپذیر است، این تحت تأثیر تغییرات در سطوح هورمونی، نوسانات ایمنی، فشرده سازی اندام های داخلی توسط رحم در حال رشد است، که علاوه بر این باعث رکود ادرار و یک فرآیند التهابی می شود. جدی ترین عارضه سیستیت در زنان باردار، پیلونفریت حاد همراه با مسمومیت شدید بدن و تهدید به سقط جنین است.
درمان اشکال پیچیده سیستیت در بیمارستان انجام می شود. علاوه بر مصرف داروها، انواع درمان زیر ممکن است تجویز شود:
- القای - وارد کردن محلول های دارویی به داخل حفره مثانه که سموم را دفع می کند و اثر ضد التهابی دارد.
- فیزیوتراپی - درمان با پالس های جریان الکتریکی، یونتوفورز، UHF، کاربردهای گل، طب سوزنی؛
- پوزیشن درمانی - حالت های ویژه ای که به از بین بردن احتقان و بازیابی باز بودن دستگاه ادراری کمک می کند. این روش برای زنان باردار مناسب است.
- درمان های جراحی - کوتریزاسیون با لیزر یا برداشتن بافت مثانه آسیب دیده. در موارد شدید از دست دادن کامل عملکرد اندام، آنها به جراحی پلاستیک مثانه از بافت روده خود متوسل می شوند.
مدت درمان سیستیت مزمن چند ماه است. این دوره با هدف از بین بردن فرآیند التهابی، جلوگیری از عوارض، به حداکثر رساندن ترمیم سیستم ادراری و جلوگیری از تغییرات غیرقابل برگشت در ساختار بافت های اندام است.
اقدامات اساسی برای پیشگیری از التهاب مثانه: رعایت بهداشت، پوشیدن لباس زیر از پارچه های طبیعی، انتخاب کفش و لباس متناسب با آب و هوا و فصل، درمان به موقع سرماخوردگی و آسیب شناسی های مزمن، مصرف مجتمع های ویتامین تقویت کننده عمومی.